Σάββατο 7 Μαΐου 2011

Mohamed Mounir - Ezzay Πώς;

Ο Mounir (γεν. 1954) είναι ένας από τους δημοφιλέστερους τραγουδοποιούς της Αιγύπτου, "ο βασιλιάς" (el Malek) της μουσικής της Μέσης Ανατολής. Νούβιος στην καταγωγή, αναγκάστηκε να εγκαταλείψει το χωριό του που εξαφανίστηκε μετά το ξεχείλισμα που προκάλεσε η κατασκευή του φράγματος του Ασσουάν. Έντονα πολιτικοποιημένος και θρησκευόμενος δέχτηκε συχνά αντιφατική κριτική. Το τραγούδι αυτό, αφιερωμένο  στην επανάσταση της 25ης Ιανουαρίου του 2011 είχε περισσότερο από 1 εκ. θεατές στο youtube στις ημέρες της εξέγερσης.

إزاى ترضيلى حبيبتى

Πώς γίνεται να το δέχεσαι αυτό για μένα, αγάπη μου;

أتمعشق إسمك و انتى
αγαπάω το όνομά σου κι εσύ

عماله تزيدى فى حيرتى وما انتيش حاسه بطيبتى إزاى ؟

μ'αναστατώνεις πιο πολύ και δε νοιώθεις την καλοσύνη μου, πώς γίνεται

مش لاقى فىعشقك دافع
δε μπορώ να βρω ένα κίνητρο στην αγάπη σου

ولا صدق فى حبك شافع

ούτε να διεκδικήσω την ειλικρίνεια στην αγάπη σου

إزاى أنا رافع راسك و انتى بتحنى فى راسى إزاى ؟

πώς γίνεται εγώ να σου σηκώνω το κεφάλι ψηλά κι εσύ το δικό μου να το χαμηλώνεις; πώς γίνεται;

أنا أقدم شارع فيكى

είμαι ο πιο παλιός σου δρόμος

و آمالك م اللى باليكى

κι η ελπίδα μέσα απ'την κατάρα σου

أنا طفل اتعلق بيكى فى نص السكه و توهتيه


είμαι ένα παιδί που προσκολλήθηκε σε σένα κι εσύ το έχασες στη μέση του δρόμου

أنا لو عاشقك متخير


αν σ'αγαπούσα από επιλογή

كان قلبى زمانه اتغير


η καρδιά μου θα είχε κι όλας αλλάξει

و حياتك لفضل أغير فيكى لحد ما ترضى عليه

ορκίζομαι στη ζωή σου ότι θα αλλάζω συνέχεια μέχρι να σε ικανοποιήσω
ازاى سيبانى فى ضعفى

πώς γίνεται να μ'αφήνεις στην αδυναμία μου;
طب ليه مش واقفة ف صفى

γιατί δεν είσαι στο πλάι μου

وأنا عشت حياتى بحالها علشان ملمحش فى عينك خوف

κι έζησα όλη μου τη ζωή για να μη δω το φόβο στα μάτια σου

وفى بحرك ولا فى برك

στη θάλασσά σου ούτε στη στεριά σου


ازاى أحميلك ضهرك

πώς μπορώ να σ'υπερασπίσω σ'αντάλλαγμα

وأنا ضهرى فى آخر الليل دايما بيبات محنى ومكشوف

όταν στο τέλος της νύχτας η πλάτη μου κοιμάται κυρτή κι ορθάνοιχτη;

Με τη σιδηρά γραφίδα: Είκοσι χρόνια εβραϊκής ποίησης διαμαρτυρίας

Τον Φεβρουάριο του 2009 κυκλοφόρησε στα Αγγλικά μια ανθολογία Ισραηλινών ποιητών που ήταν αντίθετοι στην κατάληψη της Δυτικής Όχθης με τίτλο: With an Iron Pen: Twenty Years of Hebrew Protest Poetry. Περιλαμβάνει ποιητές όπως οι Yehuda Amichai, Dahlia Ravikovitch, Tuvia Ruebner, και άλλους 39. Η μεταφράστρια Back βρήκε μεγάλη δυσκολία να εκδώσει την Ανθολογία στην Αμερική. Κατάλαβε ότι έξω από το Ισραήλ θέματα όπως οι εποικισμοί, τα σημεία ελέγχου και η κατάκτηση χρησιμοποιούνται για να αμφισβητήσουν την ύπαρξη του κράτους του Ισραήλ. Η γλώσσα είναι εξαιρετική αλλά συχνά βίαιη. "τι καλά που σε ξεφορτώθηκα, Πατρίδα μου" (Ένα μικρό τραγούδι για τους εκπεσόντες, Natan Zach) "Ανόητοι στρατιώτες ηγήτορες, ήταν ο πατέρας σας ένα μαχαίρι που μόνο να κόβει ξέρει; ή η μητέρα σας ψαλίδι που ξέρει μόνο να ξεριζώνει;” Στρατιωτάκια,  "Σηκώνω τα μάτια μου στους λόφους και τί βλέπω; Κύβο μετά από κύβο κακό, καθαρό κακό, που εκφράζεται με τα τετράγωνα γράμματα της Γραφής.  ("Ο Φράχτης", Aharon Shabtai).
Άλλα ποιήματα σιγοψιθυρίζουν αντί να ουρλιάζουν, με τον τρόπο ενός πληγωμένου εραστή: “Η πατρίδα μου έγινε σαν ξένη όταν περπάτησα με ντροπή/ έγινα ξένος για τους πατριώτες μου/ έγινα καβγατζής, οξύθυμος/ ένας πικρόχωλος, συντετριμένος άνθρωπος. Μισούσα τον εαυτό μου.” (“Θρήνησε, αγαπημένη μου χώρα,” Rami Ditzanny); “Είναι μήπως παρηγοριά ότι τα τανκ που δολοφονούν/ εν ονόματί μου ανοίγουν έναν τάφο και για το λαό μου; ” (“Στον δρ. Majed Nasser,” Aharon Shabtai); “Δε θέλαμε αυτό. όχι, όχι αυτό, δε φανταζόμασταν ότι θα ταν έτσι:/ πώς η γη μόνο θα καταβροχθίζει και θα καταβροχθίζει”(“[Δεν είναι αυτό που θέλαμε],” Tuvia Ruebner).
“Εδώ οι γιοι πεθαίνουν πριν από τους πατέρες./ Εδώ που είναι γόνιμα όλα θα σαπίσουν. Το φρούτο σαπίζει/ πριν από το δέντρο”(“Η Παρατηρητική καρδιά,” Asher Reich); “Ο γιος μου, ο άντρας μου, ο αδερφός μου, ο άντρας μου, ο γιος μου”(“Και ποιος θα μνημονεύσει αυτούς που μνημονεύουν;” Yehuda Amichai); “Ενα θύμα γεννάει έναν θύτη. Ένας θύτης γεννάει ένα μαχαίρι/ ένα μαχαίρι γεννάει το φόβο/ ο φόβος γεννάει το μίσος, το μίσος την κακία.... Όμως πώς να δώσουμε τέλος σε κάτι που δεν έχει τέλος; (“Πάλι Θύμα,” Tuvia Ruebner).
Σαν τους βιβλικούς προφήτες οι ποιητές προφητεύουν για το επερχόμενο σκότος. Ο κασσανδρικός Zvi Atzmon:  “Με την ατσάλινη αιχμή του αγκαθιού,” απ' όπου και ο τίτλος της Ανθολογίας συμφύρει στίχους του Ησαία και του Ιερεμία: “Και αγκάθια και τρίβολοι/ θα βλαστήσουν εκεί, όλη η χώρα θα γεμίσει αγκάθια και τριβόλους, που θα κατατρώγουν τους θάμνους και  τα αγκάθια, στη γη του λαού μου θα βλαστήσουν αγκάθια./ Η αμαρτία του Ιούδα γραμμένη με γραφίδα σιδηρά/ χαραγμένη με την ατσάλινη αιχμή ενός αγκαθιού.”
Οι βιβλικές αναφορές τονίζουν τη σημασία των κειμένων στην εβραϊκή παράδοση και  αναγκάζουν τους πιστούς να ξανασκεφτούν τι ρόλο παίζουν οι παλαιές αξίες στη σύγχρονη κοινωνία. Στη  “Εντολή της Ημέρας” ο Yitzchak Laor χρησιμοποιεί τη βιβλική εντολή να σκοτώσουν τους Αμαληκίτες ως μεταφορά για τη σύγχρονη ανεξέλεγκτη βία. “Αν δε μπορείς να βρεις από μόνος σου έναν Αμαληκίτη/ τηλεφώνησε σε έναν οποιοδήποτε Αμαληκίτη/ θες να του κάνεις ότι ο Αμαληκίτης έκανε σε σένα βέβαια/ Τέλος.” Liat Kaplan “Ήγγικεν η ώρα,” “οφθαλμός αντί οδόντος αντί χειρός αντί ποδός αντί τραύματος αντί καύματος αντί πληγής αντί ζωής.” Η Back βλέπει σ'αυτές τις βιβλικές παραπομπές τους καθρέφτες που βάζουν οι ποιητές στο λαό τους. “‘Κοιτάξτε τους εαυτούς σας, Εβραίοι. Αυτή δεν είναι εβραϊκή συμπεριφορά.’”